Anton Bruckner, Radio Filharmonisch Orkest Symphony no.6

De Zesde Symfonie is niet de meest bekende van Bruckners negen symfonieën. Ook in de veelgeprezen Bruckner cyclus van Jaap van Zweden en het Radio Filharmonisch Orkest vormen de Eerste en Zesde Symfonie de hekkensluiters. Toch heeft de Zesde Symfonie – die Bruckner zelf zijn ‘kekckste’ (zijn meest gedurfde) noemde – sterke kanten. Het eerste deel – openend met een markant militair signaal – blijft boeien vanwege de voortdurende ambivalentie tussen een twee- en driedelige cadans. Het schitterende...

Symfonie

1 superaudiocompactdisc, 10 juni 2013

Album

Anton Bruckner, Radio Filharmonisch Orkest Symphony no.1

De eerste is de laatste. Bruckners Eerste Symfonie lijkt de verplichte hekkensluiter te zijn van Jaap van Zwedens Bruckner-cyclus met het Radio Filharmonisch Orkest. Gelukkig betekent deze verplichting nog niet dat het hier om saaie muziek gaat. Integendeel, de dirigent en het orkest zijn zeer op dreef in dit energieke en meeslepende meesterwerk. Zelfs in deze symfonische eersteling is de Bruckner van de latere grote symfonieën goed herkenbaar. Feitelijk was dit ook niet Bruckners Eerste Symfonie....

Symfonie

1 superaudiocompactdisc, 21 mei 2015

Album

Concertgebouworkest, Sergej Rachmaninov Symphony no.2

De première van Rachmaninovs Eerste Symfonie in 1897 liep uit op een fiasco. Het debacle was mede te wijten aan de dirigent Aleksandr Glazoenov, hij zou te veel gedronken hebben. Rachmaninov raakte vervolgens in een diepe depressie. Pas na enige jaren herwon hij zijn zelfvertrouwen, mede dankzij hypnotherapie. Zijn muziek werd voller, de melodieën werden breder. Een goed voorbeeld is de Tweede Symfonie (1906-07), en dan met name het Adagio met zijn prachtige klarinetmelodie. Mariss Jansons is een...

Symfonie

1 superaudiocompactdisc, 6 juni 2016

Album

Children's Chorus of Greater Dallas, Dallas Symphony Chorus, Dallas Symphony Orchestra, Gustav Mahler Mahler 3

In 2016 haalde Jaap van Zweden de wereldpers vanwege zijn benoeming als chef-dirigent van de New York Philharmonic (vanaf 2018). Hij treedt hiermee in de voetsporen van legendarische grootheden als Gustav Mahler, Bruno Walter en Leonard Bernstein. In een interview met Trouw relativeerde Van Zweden zijn prestigieuze benoeming: ‘Die bok [de plek waar de dirigent staat] is als het leven zelf. Soms is het er glorieus, dan weer verdrietig, schitterend of vrolijk. Alles zit erin.’ Dat brengt ons op Gustav...

Symfonie

2 compact discs, 9 mei 2016

Album

Orkest van de 18e eeuw, Wolfgang Amadeus Mozart The last three symphonies

Live from Rotterdam, 2010

'Nu hij een stapje terug heeft moeten doen, krijgen de opnamen die het gezelschap destijds in de Rotterdamse Doelen maakte van Mozarts laatste drie symfonieën nu al iets van een muzikaal testament.' Aldus Frits van der Waa, die deze cd release in de Volkskrant met vijf sterren beoordeelde. Die 'hij' die een stapje terug moet doen is Frans Brüggen, de gelauwerde leider van het immer rondreizende Orkest van de Achttiende Eeuw. Ook hier is de Brüggen-aanpak zeer herkenbaar. Hij benadert de muziek eerder...

Symfonie

2 compact discs, 2 juni 2014

Album

Anton Bruckner, Radio Filharmonisch Orkest Symphony no.3

Tot de hoogtepunten van Jaap van Zwedens carrière met het Radio Filharmonisch Orkest behoort een uitvoering van Achtste Symfonie tijdens de BBC Proms. De studio opname van deze Achtste Symfonie – hetzelfde orkest en dezelfde dirigent – maakte inmiddels al deel uit van een Bruckner editie van het label Challenge. En dat geldt uiteraard ook voor de hier besproken opname van Bruckners Derde Symfonie. Opnieuw laat Jaap van Zweden een romantische en gedragen interpretatie horen, alsof hij zelfs in de...

Symfonie

1 superaudiocompactdisc, 6 februari 2013

Album

Anton Bruckner, Radio Filharmonisch Orkest Symphony no.8

Jaap van Zwedens internationale carrière bevindt zich in een stormachtige ontwikkeling: Music Director bij het Dallas SO, chef-dirigent van het Hong Kong PhO, succesvolle uitvoeringen (en registraties op cd/dvd) van Wagners Lohengrin, Meistersinger en Parsifal, het is gewoon te veel om op te noemen. Tot de hoogtepunten behoorde ook een uitvoering van Bruckners Achtste Symfonie met het Radio Filharmonisch Orkest tijdens de BBC Proms. Hier hebben we dan de studio opname van de Achtste, die deel uitmaakt...

Symfonie

2 superaudiocompactdiscs, 10 oktober 2012

Album

Boedapest Festival Orkest, Anton Bruckner Symphony no.7

De eindeloos lange melodie waarmee Bruckners Zevende Symfonie opent behoort tot diens meest geïnspireerde ingevingen. Ivan Fischers aanpak in dezen is er één van ouderwets verwijlen en mijmeren; soms lijkt het wel alsof we hier de oude Haitink horen. De schijn bedriegt echter. Het Adagio is al scherper van profiel, met mooie open articulaties. De Finale wordt opvallend vlot en zelfs ietwat rustiek uitgevoerd, alsof de muziek dichter bij Schubert dan bij Wagner en Mahler staat. Dankzij deze aanstekelijke...

Symfonie

1 superaudiocompactdisc, 28 mei 2014

Album

Igor Stravinski Symphony of psalms

Stravinksi’s eigen opname van de Symfonie in drie delen met het Columbia Symphony Orchestra bruist van energie en speelplezier. Eigenlijk is dat speelplezier interessanter dan Stravinski’s opmerkingen over oorlogsdocumentaires en dergelijke. ‘In spite of what I have said, the Symphony is not programmatic’, aldus het opgeheven vingertje van de componist. Misschien hebben latere dirigenten de descriptieve opmerkingen toch te veel willen dramatiseren. Bernstein (voor DGG) zette bijvoorbeeld met teveel...

Symfonie

1 compact disc, 31 juli 2008

Album

San Francisco Symphony Orchestra, Pjotr Iljitsj Tsjaikovski Romeo and Juliet, fantasy-overture

Tsjaikovski's Vijfde Symfonie opent met een sombere melodie voor de klarinetten. De melodie loopt als een rode draad door de hele symfonie. Er is echter hoop. In de finale is de melodie getransformeerd van mineur naar majeur, alsof er een overwinning is bereikt. Wie echter goed luistert, merkt dat de overwinning iets dubbels heeft... De uitvoering op deze sacd is met de San Francisco Symphony, het orkest waar ooit Edo de Waart de chef-dirigent van was. Sinds 1995 leidt Michael Tilson Thomas het orkest,...

Symfonie

1 superaudiocompactdisc, 17 juni 2015

Album

Boston Symphony Orchestra, Dmitri Sjostakovitsj Symphonies nos. 4 & 11

Dmitri Sjostakovitsj gold als de meest veelbelovende componist van de jonge Sovjetunie. In 1936 viel hij echter in ongenade vanwege zijn al te fel realistische opera Lady Macbeth. Het waren toen toch al de jaren waarin miljoenen Sovjetburgers voor hun leven vreesde vanwege de Stalin-terreur. Uit louter lijfsbehoud besloot Sjostakovitsj’ daarop zijn eveneens ambitieuze Vierde Symfonie terug te trekken. Het monumentale werk, met talloze schitterend uitgewerkte momenten, moest letterlijk in de bureaula...

Symfonie

2 compact discs, 9 juli 2018

Album

Leonard Bernstein Symphony no.2, "The age of anxiety"

Deze cd heeft alles weg van een jubileumuitgave. Toch is het niet de jubilaris, Leonard Bernstein, die de cover siert, maar de solist, Krystian Zimerman. Dat zit zo: Zimerman behoorde ooit tot de vele protegés van Bernstein. Tijdens één van hun concerten met Bernsteins Tweede symfonie (piano en orkest) vroeg Bernstein aan Zimerman of hij het stuk met hem wilde spelen, mocht hij 100 jaar worden. Deze cd is de inwilliging van die wens, al is het uiteraard met een andere dirigent. In een interview vertelt...

Symfonie

1 compact disc, 27 augustus 2018

Album

Felix Mendelssohn-Bartholdy, Netherlands Symphony Orchestra (Orkest van het Oosten) Symphonies nos.1 & 3

Tv-kijkers kennen Jan Willem de Vriend als de energieke dirigent die van geen ophouden weet wanneer hij in DWDD vertelt over zijn favoriete componisten. Geen wonder dat hij idolaat is van de eveneens energieke Mendelssohn, de componist en dirigent die ooit een lastige Rossini-ouverture tweemaal bisseerde voor een uitzinnig publiek om daarna de uitgeputte orkestleden voor te gaan in een complete Schumann-symfonie. Jan Willem de Vriend heeft niet de illusie dat hij in Mendelssohns schoenen kan staan....

Symfonie

1 superaudiocompactdisc, 25 juni 2014

Album

Concentus Musicus Wien, Wolfgang Amadeus Mozart Mozart's instrumental oratorium

Mozarts laatste drie symfonieën worden wel vaker als trilogie gepresenteerd. Nicolaus Harnoncourt speelt ze hier echter als een doorlopend geheel: op cd 1 volgt de Symfonie nr.40 vrijwel naadloos op de Symfonie nr.39. Volgens Harnoncourt is het geen toeval dat de thema’s en motieven van deze drie werken zo nauw met elkaar verweven zijn. Mozart moet deze drie meesterwerken wel als geheel geconcipieerd hebben, zo veronderstelt Harnoncourt. Bovendien begint de Symfonie nr.39 in Es met een langzame inleiding,...

Symfonie

2 compact discs, 21 juli 2014

Album

Concertgebouworkest, Dmitri Sjostakovitsj Symphony no.10

Binnen het ruime aanbod van Sjostakovitsj-releases weet de huidige chef van het Concertgebouworkest, Mariss Jansons, zich uitstekend te onderscheiden. Zijn eerdere live-sacd van Sjostakovitsj' Zevende (opname 2006) op RCO is lovend door de pers ontvangen. Ook in de hier besproken uitvoering van de Tiende Symfonie (opname 2009) is de spanning en scherpte van een live-uitvoering schitterend behouden gebleven. Hoe kon het ook anders. Begin jaren zeventig was Jansons immers werkzaam als assistent van...

Symfonie

1 superaudiocompactdisc, 22 april 2013

Album

Pjotr Iljitsj Tsjaikovski Pathétique

Er zijn maar weinig klassieke werken die zozeer door raadsels en roddels zijn omgeven als Tsjaikovski’s Zesde Symfonie. Deels was hij daar zelf debet aan. Híj was het immers die er de geheimzinnige bijnaam ‘Pathétique’ aan gaf om vervolgens te verklaren dat er een programma achter schuilging. Tien dagen na de première overleed Tsjaikovski onder verdachte omstandigheden. Was het zelfmoord, of een ongelukkig toeval? Mede om deze onduidelijkheden werd de Pathétique vaak met Tsjaikovski’s dood in verband...

Symfonie

1 compact disc, 20 september 2013

Album

Hector Berlioz, West-Eastern Divan Orchestra Symphonie fantastique

Op 21 augustus 2009 was het groot feest in de Royal Albert Hall. Tijdens de BBC Proms gaven Daniel Barenboim en de zijnen een enerverende uitvoering van Berlioz’ baanbrekende Symphonie Fantastique. Ook op cd is de spanning van het live gebeuren goed voelbaar, en dat niet alleen vanwege het laaiend enthousiaste publiek (dat overigens al na het openingsdeel onwennig begint te klappen). Het West-Eastern Divan Orchestra kwam voort uit een initiatief van Barenboim en de in 2003 overleden Palestijnse intellectueel...

Symfonie

1 compact disc, 11 juli 2013

Album

Edward Elgar, Staatskapelle Berlin Symphony no.1

In zijn jonge jaren hield dirigent Daniel Barenboim zich intensief bezig met de Britse muziek. Het leverde eind jaren 60, begin jaren 70 een aantal gedenkwaardige uitvoeringen op van populaire Britse evergreens. En dat waren dan opnamen rond Elgar, Vaughan Williams, Walton en Delius die inmiddels wat vergeten lijken te zijn. In 2013 verraste Barenboim echter opnieuw met typisch Britse muziek. Het ging om een live-opname van Elgars Celloconcert, uitgebracht door Decca. Barenboims aandacht voor Elgar...

Symfonie

1 compact disc, 14 maart 2016

Album

Felix Mendelssohn-Bartholdy, Netherlands Symphony Orchestra (Orkest van het Oosten) Symphonies nos.4 & 5

Deze cd bevat mooie tegenstellingen tussen de zonnige Italiaanse Symfonie (nr.4, op.90) en de plechtige Reformatie Symfonie (nr.5, op.107). In de Italiaanse Symfonie verwerkte de jonge Mendelssohn indrukken van zijn Italiaanse reis. Het ging hierbij om een typisch 19e eeuwse studiereis (Bildungsreise), zoals welgestelde jongemannen die toen maakten als afronding van hun opvoeding. De Reformatie Symfonie had te maken met de 300ste verjaardag van de Augsburgse Confessie (1530), wat een belangrijk historisch...

Symfonie

1 superaudiocompactdisc, 19 november 2014

Album

Anton Bruckner, London Symphony Orchestra Symphony no.9

Onvoltooide meesterwerken laten meestal maar weinig te wensen over. Een muzikaal torso heeft zijn eigen grandeur, de uitvoeringsgeschiedenis zorgt er wel voor dat het breukvlak tot een slottoon wordt. Bruckners Negende is zo'n onvoltooid meesterwerk. Het had vierdelig moeten zijn, maar het werden er maar drie. En deel drie - het Adagio - kreeg daarmee onbedoeld het karakter van een Finale. En dat werkte zo goed dat ook Mahler in zijn (overigens vierdelige) Negende Symfonie met een langzaam deel besloot....

Symfonie

1 superaudiocompactdisc, 13 februari 2014

Album