De in 1533 geboren Italiaanse componist Claudio Merulo was een zoeker. Niet tevreden met zijn eervolle posititie als organist aan de San Marco te Venetië begon hij zich toe te leggen op het in druk brengen van eigen muziek en die van anderen; een onderneming die financieel niet zonder risico's was. Alsof dit nog niet genoeg was, begon hij ook te experimenteren met de geheime kunst van de alchemie. Deze kunst werd hem noodlottig, want in 1604 overleed hij ten gevolge van een uit de hand gelopen experiment met een wonderlijk poeder, 'vitale substantie' genaamd. Merulo geldt in de muziekgeschiedenis als een belangrijk vernieuwer van de klavierstijl, waarbij met name zijn zeer orginele vormgeving van de Venetiaanse toccata van belang is. Van oorsprong had de toccata een vrij en improvisatorisch karakter. Merulo bracht deze opzet op een hoger plan, door snelle passages af te wisselen met meer bezonken gedeelten, naar de conventies van het vocale contrapunt. Klavecinist en organist Fabio Bonizzoni bracht een cd uit met toccata's, canzoni, een ricercare en een pavane, gespeeld op klavecimbel (Venetië, 17e eeuw) en op het orgel van de Kerk van de Madonna di Campagna te Ponte in Valtellina (1519/1589). (H.J.)_