In 1842 schreef Robert Schumann in zijn Neue Zeitschrift für Musik het volgende over de toenmalige positie van het strijkkwartet: 'Wie kent niet de kwartetten van Haydn, Mozart en Beethoven en wie zou iets tegen deze werken in willen brengen? Het is echter geen goed teken dat de volgende generatie niet in staat is gebleken iets vergelijkbaars voort te brengen.' Het jaar 1842 stond voor Schumann voor een belangrijk deel in het teken van de kamermuziek. Hij bestudeerde intensief kamermuziek van Haydn, Mozart en Beethoven. Deze studie zal mede een stimulans geweest zijn voor zijn eigen Pianokwintet, Pianokwartet, Pianotrio opus 88 en de drie strijkkwartetten opus 41. Deze laatste werden in korte tijd geschreven, gedurende de zomer van 1842. Schumann droeg de stukken op 'aan mijn vriend Felix Mendelssohn-Bartholdy', die een belangrijk pleitbezorger was van zijn werk. Mendelssohn moet deze opdracht zeer op prijs hebben gesteld, want toen Schumann eens aan hem vroeg hoe hij hem ooit zou kunnen bedanken voor al het goede dat hij (Mendelssohn) voor hem had gedaan, antwoordde deze eenvoudig: 'De kwartetten, Schumann, de kwartetten...' De strijkkwartetten opus 41 nrs. 2 en 3 worden gespeeld door het Hagen Kwartet. (H.J.)_