Vergeleken bij de prominente positie die het genre in de voorgaande eeuwen innam, speelt opera eigenlijk maar een zeer bescheiden rol in de muziekgeschiedenis van de 20ste eeuw. Desalniettemin is haar positie nog florissant vergeleken met die van operette. Deze lichtgewichtversie van opera, met doorgaans komische plot en gesproken tekst, heeft sinds de Tweede Wereldoorlog eigenlijk nog maar weinig betekend. Het operette-repertoire is een echt ‘ijzeren repertoire’ geworden: een verzameling van enkele geliefde stukken, waaraan nauwelijks nog iets wordt toegevoegd. Toch zijn er 20ste-eeuwse componisten geweest die zich voornamelijk met dit genre hebben beziggehouden, en daarvan is Nico Dostal (1895-1981) er een. Dostal studeerde op aandrang van zijn vader rechten in Wenen; pas nadat hij die studie had afgerond mocht hij zich aan muziek gaan wijden. Dat deed Dostal met verve. Hij studeerde muziek aan de kerkmuziekschool in Klosterneuburg, maar hij verlegde zijn muzikale activiteiten al snel van het sacrale naar het seculiere milieu. Hij werkte aan verschillende theaters, alvorens zich in 1923 in Berlijn te vestigen, waar hij al snel naam maakte als arrangeur. Eind jaren ’20 maakte hij internationaal naam als operettecomponist met zijn eerste exercitie in het genre, ‘Clivia’ geheten. Op deze cd staan verschillende instrumentale stukken van Dostal, die, hoewel ze onafhankelijk van zijn operettes zijn ontstaan, wel duidelijk Dostals achtergrond als componist van ‘lichte’ muziek weerspiegelen. In de Spanische Skizzen zijn de gebruikelijke Iberische cliché’s te horen, maar Dostal hanteert ze op levendige wijze. De korte ouverture Fröhliches Spiel klinkt zoals zij heet. Dat geldt minder voor de Blues-Fantasie voor piano en orkest, waarin het blues-element niet erg uit de verf komt. Wiener Erinnerungen is een concertwals, geschreven in 1945, ter nagedachtenis aan de walstraditie van de op dat moment in puin liggende Oostenrijkse hoofdstad. Het is wel een aardig stuk, maar de herinnering aan de Oostenrijkse wals is door Ravel aanmerkelijk subtieler verbeeld in La Valse. Tevens klinken nog de suite In meinen Bergen en Ein Mond für Verliebte. Al met al is het tamelijk frisse, trefzeker geschreven muziek, die wel nieuwsgierig maakt naar Dostals operettes. De opnamen op deze cd zijn gemaakt in 1979 onder leiding van Dostal zelf. Hij dirigeert de Berliner Philharmoniker, een orkest dat zich doorgaans wat steviger kost speelt, maar met deze muziek ook voortreffelijk uit de voeten blijkt te kunnen. (JvG)