De muziek van Shostakovich spreekt, om een cliché te gebruiken, recht tot het hart. Deze hofcomponist van Stalin heeft dan ook als geen ander uitdrukking gegeven aan het lijden van het Russische volk tijdens het communisme. Tenminste, zo lijkt het. Bij nader inzien blijkt echter dat in deze schijnbaar eenvoudige muziek allerlei dubbele bodems te zitten, waardoor de persoon achter de muziek uiteindelijk toch weer een raadsel wordt. Zo citeerde Shostakovich in zijn Vijftiende symfonie onmiskenbaar Rossini en Wagner, maar niemand weet wat hij met deze maskerade bedoelt heeft. Zijn Zevende strijkkwartet ontstond in een periode die getekend werd door persoonlijke tragiek. In 1954 overleed Shostakovich' eerste vrouw Nina aan een stralingsziekte. Nog al impulsief hertrouwde Shostakovich twee jaar later met Margarita Kainova, een leidster van de liga voor jonge communisten. Volgens de, met Shostakovich bevriende sopraan Galina Vishnevskaya, was de enige reden voor dit huwelijk de uiterlijke overeenkomst van Margarita met de overleden Nina. Het was dan ook geen wonder dat het rampzalige huwelijk na vier jaar al weer ontbonden werd. Dat Shostakovich zijn Zevende kwartet geschreven heeft ter nagedachtenis van zijn overleden vrouw is wel duidelijk. In hoeverre en op welke wijze deze muziek de weerslag is van de tragische omstandigheden, zal wel alleen aan Shostakovich zelf bekend zijn geweest, wat het persoonlijke karakter van het werk overigens alleen maar benadrukt. Van het Zevende Strijkkwartet is een uitvoering verschenen door het België afkomstige Rubio String Quartet. Deze cd, de derde in een serie met de Strijkkwartetten van Shostakovich, bevat tevens de Strijkkwartetten nr. 9 & 12. (HJ)_