Heitor Villa-Lobos (1887-1957) is voor Brazilië de nationale componist bij uitstek, maar bij het grote publiek slechts bekend door de zoete melodieën van zijn 'Bachianas brasileiras nr.1'. De rest van Villa-Lobos' omvangrijke oeuvre wordt zelden onder de aandacht gebracht en een cd als deze kan daarom alleen maar welkom worden geheten. Onder leiding van Carl St.Clair speelt het SWR Radio-Sinfonieorchester Stuttgart twee symfonieën van Villa-Lobos, die qua ontstaanstijd door bijna veertig jaar worden gescheiden. De "Symfonie nr.4" werd geschreven in 1919 en heeft als ondertitel 'A vitória'. Het stuk is het middendeel van een symfonische trilogie, waarbij de derde symfonie de 'oorlog' (bedoeld is natuurlijk de Eerste Wereldoorlog) moest verbeelden en de vijfde de vrede. De "Symfonie nr.4" werd geschreven in Rio de Janeiro en zou eigenlijk nooit in Europa geschreven kunnen zijn. De Eerste Wereldoorlog was met zijn miljoenen slachtoffers eisende gemechaniseerde oorlogsvoering voor alle strijdende partijen een traumatische ervaring. Zelfs bij de overwinnaars overheerste vooral opluchting dat de strijd voorbij was, meer dan blijheid - er zijn dan ook geen Franse, Amerikaanse, Engelse of Belgische pendanten van deze symfonie. Het programmatische karakter van het stuk is gegoten in een overwegend traditionele vierdelige opzet, waarbij het verschijnen van de 'Marseillaise' in het derde deel de duidelijkste verwijzing naar de achtergrond van deze symfonie is. De "Symfonie nr.12" werd voltooid in 1957 en heeft eveneens een tamelijk traditionele opzet. Het is een zeer vitaal stuk en over het geheel overtuigender dan de "Symfonie nr.4". Het typisch Braziliaanse karakter, dat Villa-Lobos aan zijn muziek wilde geven, zullen weinigen in deze stukken terug vinden, maar dat doet aan hun aantrekkelijkheid weinig af. (JvG)_