In 1886 bezocht Strauss Italië voor het eerst en hij raakte diep onder de indruk van de rijkdom aan kunstwerken en schitterende architectuur aldaar. Nog datzelfde jaar voltooide Strauss zijn programmatische symfonie "Aus Italien op.16". Het geheel is in aanleg een gewone vierdelige symfonie, waarin de gebruikelijke delen gemakkelijk te herkennen zijn, met dien verstande dat de eerste twee zijn omgedraaid. Geopend wordt met een langzaam deel, een portret van het landelijke leven. Hierna volgt een snel deel, getiteld 'In Roms Ruinen'. Een schildering van het strand volgt, waarna het werk afsluit met een weergave van 'Neapolitanisches Volksleben'. Het laatste deel doet een beetje aan Tchaikovski's 'Capriccio italien' denken, mede omdat Strauss hier net als zijn Russische collega een volksliedje gebruikt. Het is overigens de enige muzikale referentie aan Italië in dit stuk, hetgeen ook wel te begrijpen valt, want Strauss vond de muziek die hij in Italië hoorde 'Schund' (rotzooi). Strauss' rijpe stijl is in dit stuk nog niet echt uitgekristalliseerd; slechts enkele incidentele wendingen verraden de auteur. Datzelfde geldt voor het groots opgezette symfonische gedicht "Hamlet op.23". Het is Strauss eerste werk in dit genre. Hij begon eraan in 1886, maar het werk wilde kennelijk niet erg vlotten, want pas in 1891 kreeg het stuk zijn definitieve vorm. Op dat moment had Strauss zijn interesse voor dit stuk alweer verloren; waarschijnlijk vond hij het inmiddels verouderd. Inderdaad kan dit stuk niet opboksen tegen successen als 'Till Eulenspiegel' en 'Don Juan', maar er is hier genoeg te genieten, zeker in deze prima uitvoering van het Tonhalle Orchester Zürich onder leiding van David Zinman. (JvG)_