Een van de merkwaardige constanten in de actuele waardering van negentiende-eeuwse muziek is dat doorgaans weinig acht wordt geslagen op feest- en overwinningsmuziek uit die tijd. Men kent wel de monumentale werken die de tragische slachtoffers van historische omwentelingen in herdenking moesten brengen (Berlioz' Requiem voorop), maar niet de tegenhangers daarvan, de stukken die vaderlandse heldendaden bezongen. In sommige gevallen is dat misschien wel begrijpelijk: Beethovens 'Wellingtons Sieg' is bijvoorbeeld teveel 'veldslag'-muziek om voor regulier repertoire door te kunnen gaan. Dat kan echter niet worden gezegd van bijvoorbeeld Regers Vaterländische Ouverture, bedoeld ter viering van de Duitse overwinning in de Eerste Wereldoorlog - die er overigens niet kwam. Ook de Frans-Duitse oorlog van 1870 zorgde - in Duitsland tenminste - voor triomfantelijke gevoelens die hun uitlaatklep vonden in de kunsten. Wagner schreef bijvoorbeeld zijn 'Kaisermarsch' en het (naar eigen zeggen) humoristische toneelspel 'Eine Kapitulation', waarin hij op komische wijze beschreef hoe Parijzenaars op straat lagen te creperen na de Duitse overwinning. Ook Brahms liet zich door de Duitse militaire successen inspireren, maar hij pakte de zaken wat subtieler aan en componeerde zijn Triumphlied op.55, dat hij opdroeg aan keizer Wilhelm I. Het is een driedelig werk voor koor en orkest gebaseerd op gedeelten uit de Openbaringen van Johannes. Hoewel het stuk dus niet rechtstreeks verwijst naar de gebeurtenissen die tot zijn ontstaan leidden, is het al snel van het repertoire verbannen, wegens de toch wat onappetijtelijke bijsmaak van het geheel. Wat men ook van Brahms politieke voorkeuren mag vinden, het Triumphlied is een schitterend werk dat nergens een spoor van 'gelegenheidsmuziek' vertoont. Integendeel, er is in de hele negentiende eeuw zelden een stuk geschreven dat zo overtuigend voortborduurt op de toen om hun opbouwend christelijke toon ongehoord populaire oratoria van Händel, en de fraaie uitvoering die op deze cd worden gerealiseerd door het Deens Nationaal Koor en Symfonie Orkest onder leiding van Gerd Albrecht is dan ook een welkome aanwinst. Wie toch liever in andere sferen verwijlt, kan terecht bij de andere stukken: het intieme Ave Maria op.12, het lyrische Nänie op.82 en het gelijktijdige met het Triumphlied ontstane Schicksalslied op.54, met zijn prachtige uitbeelding van de in Hölderlins tekst beschreven condition humaine. (JvG)