Franz Liszt Orpheus
Album
Toen de opnametechnologie nog niet bestond waren er maar twee manieren om nieuwe muziek te leren kennen: uitvoeringen bijwonen of arrangementen bemachtigen. Vanzelfsprekend was de tweede manier het belangrijkste. Aan het eind van de achttiende eeuw, toen de muziekdruk een echte industrie begon te worden, werden arrangementen standaard vervaardigd. De gekste combinaties waren denkbaar: men kon de complete Fidelio krijgen voor gitaar en twee fluiten, of de Barbier van Sevilla met alle delen getransponeerd naar dezelfde toonsoort - dat zong wat makkelijker voor de klant, die immers niet in alle stemomvangen uit het origineel kon zingen. In een enkel geval bemoeide de componist zich zelf met de bewerking. Liszt was daarvan een goed voorbeeld. Hij was zich terdege bewust van het feit dat zijn symfonische gedichten voor veel orkesten te moeilijk waren en besefte evenzeer dat de doorsnee arrangeur mogelijk zijn muziek uit onbegrip geheel verkeerd zou weergeven. Vandaar dat hij goed verzorgde arrangementen maakte die hij in eerste instantie vooral via zijn leerlingen verspreidde. Als die ze zouden spelen, zou dat misschien in kleine kring zijn, maar Liszt wist zich dan tenminste verzekerd van goede uitvoeringen in versies waarvan hij zelf de correctheid had kunnen vastleggen. Op deze cd zijn verschillende versies van twee symfonische gedichten opgenomen. Les Préludes klinkt in de oorspronkelijke orkestversie en als pianoduet; Orpheus dito en bovendien nog in een arrangement voor orgel. Zonder twijfel is de laatste versie het zwakst; hij is dan ook niet van Liszt afkomstig. Grootste probleem is de vertaling van het tremolo: in het orkest dé manier om een statisch akkoord een zekere suggestie van beweging te geven. Op de piano is het te ondervangen, maar op orgel is het een bijna onoplosbaar probleem. In de versies voor pianoduet klinken Les préludes en Orpheus echter volledig overtuigend, afgezien van enkele spaarzame uitzonderingen. Aldus biedt deze cd leuk vergelijkingsmateriaal, al is een cd met een dergelijke samenstelling wellicht in eerste instantie interessant voor Liszt-aficionados. De uitvoeringen variëren van redelijk tot goed. (JvG)
Meer informatie
Je leent dit album bij Muziekweb.
Tracks
- Poème symphonique nr.4, S.98, "Orpheus"
Franz Liszt, Boedapest Piano Duet
10:34
- Poème symphonique nr.4, S.98, "Orpheus"
Franz Liszt, Sándor Margittay
12:11
- Poème symphonique nr.4, S.98, "Orpheus"
Franz Liszt, János Ferencsik, Hongaars Staats Orkest
11:24
- Poème symphonique nr.3, S.591, "Les préludes", piano 4h versie
Franz Liszt, Boedapest Piano Duet
15:33
- Poème symphonique nr.3, S.97iii, "Les préludes", orkestversie
Franz Liszt, János Ferencsik, Hongaars Staats Orkest
16:38