De contrareformatie was het antwoord op het overal in Europa oprukkende nieuwe ‘gereformeerde’ geloof: de geloofsleer die afweek van Rome en in meerdere of mindere mate bewust poogde een nieuwe Christelijke kerk te stichten. Vanuit Rome werd met man en macht gepoogd deze ketterse leer te bestrijden. Daarvoor kwam onder andere de inquisitie te hulp, maar dat was niet enige middel dat werd ingezet. Ook muziek kon de boodschap van de zuivere Roomse leer uitdragen, en zelfs op zeer subtiele wijze. Ziedaar de achtergrond van het hier opgenomen Secondo libro d’arie van Girolamo Giovanni Kapsberger (ca. 1580-1651), een adellijk musicus van Duitse afkomst (daarom soms ook als Johann Hieronymus bekend), geboren in Venetië, maar het grootste deel van zijn leven werkzaam in Rome, waar hij onder meer van 1624 tot 1646 werkte aan het pauselijk hof. Deze verzameling van aria’s verscheen in Rome in 1623 en past in zoverre in de contrareformatie, dat de teksten voornamelijk betrekking hebben op religieuze deugden die precies pasten in de rooms-katholieke leer. De teksten zijn echter niet liturgisch, maar afkomstig van prominente dichters, zoals bijvoorbeeld Petrarca. De zettingen zijn relatief sober van karakter, maar zullen door Kapsberger zelf waarschijnlijk met veel extra versieringen zijn uitgevoerd, want hij genoot als musicus een zekere roem om zijn instrumentale virtuositeit. Zieltjes winnen zal deze muziek wellicht niet meer; liefhebbers van zeventiende-eeuws repertoire boeien des te meer. (JvG)