Wagners muzikale verbeelding werd behalve door het theater ook gevoed door de symfonische wereld van Beethoven; het is dan ook niet verwonderlijk dat Wagner zich tenminste eenmaal in zijn leven aan, jawel, een heuse vierdelige symfonie heeft gewaagd. Al tijdens Wagners leven raakte deze in 1832 geschreven symfonie in de vergetelheid. Toch betreurde Wagner het dat de symfonie niet meer bekendheid had gekregen, omdat het stuk blijk gaf van zijn kunnen op dit prestigieuze terrein. Toen in 1877 de orkestpartijen werden herontdekt, gaf Wagner dan ook opdracht aan zijn leerling Peter Cornelius om de symfonie te reconstrueren. Enige weken voor Wagners dood werd het resultaat uitgevoerd in het Teatro La Fenice. Wagners symfonische eenling steekt ietwat zonderling af tegen de prestaties van Mendelssohn en Brahms, maar dat betekent nog niet dat we deze symfonie moeten onderschatten. De muziek bevat zwakke momenten, zoals de statig bedoelde, maar slap klinkende akkoorden waarmee de symfonie opent. Hier staan echter prachtige gedeelten tegenover, die zonder meer aantonen dat Wagner greep had op het symfonische discours. De sterkste gedeelten wekken de indruk alsof er een onbekende symfonie van Beethoven onder het stof vandaan is gekomen. (HJ)