Het is een bekend cliché dat alleen live-uitvoeringen de luisteraar een complete muzikale ervaring geven. Des te ster­ker geldt dat voor opera; op cd mist men immers het theatrale element dat wezenlijk is voor deze kunstvorm. Opera op cd is in deze optiek vooral aangenaam om theateruitvoeringen te herleven en verder geschikt om kennis te maken met zelden uitgevoerde opera's. In dat opzicht is deze cd van bijzondere waarde, want het zal slechts weinigen gegeven zijn ooit een uitvoering van een opera van Harry Partch (1901-1976) mee te maken. De in Californië geboren Partch was een autodidact, die al jonge leeftijd met componeren begon, maar op zijn dertigste al zijn jeugdwerken vernietigde. Vervolgens werkte hij aan een oeuvre dat uniek is omdat het volledig geschreven is voor het instrumentarium dat Partch zelf bouwde. Partch was ontevreden over het Westerse toonsysteem dat, naar zijn idee, door de verdeling van het octaaf in twaalf gelijke delen te veel mogelijkheden onbenut liet en bovendien de fysische natuurlij­ke proporties geweld aandeed. Hij ontwierp een stemmingssys­teem waarin het octaaf in 43 microtonen werd verdeeld en omdat gangbaar instrumentarium niet op dergelijke toonafstanden was berekend, bouwde hij in relatieve afzondering zijn eigen instrumentarium. (Wat dat betreft leek hij op Nancarrow, die, uit onvrede met de menselijke beperkingen bij het kunnen reproduceren van grote metrische complexiteit, uitsluitend voor zijn eigen pianola componeerde.) In de jaren '50 en '60 kreeg Partch steeds meer bekendheid, maar de uniciteit van het benodigde instrumentarium maakte dat zijn muziek weinig werd gespeeld. De fascinerende resultaten die deze hyperindivi­duele componist met zijn instrumentarium wist te bereiken komen uitgebreid aan bod in The revelation in the Courthouse Park, geschreven in 1960/1961 en losjes gebaseerd op Euripides' De Bacchantes. Typerend voor het lot van Partch' muziek is dat het werk pas in 1987 in première ging. Van Europese uitvoerin­gen is nog geen sprake geweest en bij gebrek aan vooruitzicht daarop is het heerlijk dat nu deze voortreffelijke opname beschikbaar is, die voor iedere operaliefhebber (ook degenen die niet zoveel op hebben met muziek van de twintigste eeuw) een absolute aanrader is. (JvG)