Artur Schnabel, een pianist die voor altijd met Beethoven geassocieerd zal worden, stond wantrouwend tegenover de kwellingen en beperkte technieken van de opnamestudio's uit de jaren 1920-30. Pas in 1932, toen hij vijftig was, liet hij zich door producer Fred Gaisberg tot het maken van opnames overhalen, op voorwaarde dat alle Beethoven-Sonates (een riskant project voor die dagen) en nog een aantal extra's werden geprogrammeerd. Dat Schnabel alles behalve een studioveteraan was blijkt uit de veel becommentarieerde uitvoering van de Hammerklaviersonate. In het hondsmoeilijke openingsdeel neemt Schnabel een hoog tempo. Bij live-uitvoeringen werd dit soort bluf wel gewaardeerd: het lichaam blijkt wel vaker te zwak wanneer de geest sterk wil zijn. In een opname keert echter alles terug: de geslaagde momenten, maar ook de talloze fouten. Schnabels uitvoering laat zich dan ook het beste typeren als een bevlogen live-uitvoering, maar dan zonder publiek. Heeft de geluidsindustrie ons te kritisch gemaakt? Wellicht, want ook nu nog klinkt Schnabels lezing van het immense Adagio ongeëvenaard. (HJ)