Vanaf halverwege de jaren '60 nam Herbert von Karajan een cyclus met alle symfonieën van Beethoven op, waarbij het niet alleen ging om geluid maar ook om beeld. In 2005 is deze cyclus voor het eerst op DVD verschenen (aad0065-0067). Sommige van deze symfonieën werden in de concertzaal met publiek opgenomen (zoals de Symfonieën 4 en 5 op de onderhavige DVD). Bij andere symfonieën gaat het op experimenten in de studio, waarbij met alternatieve opstellingen wordt geëxperimenteerd (zoals bij de Symfonieën 3 en 7; niet op deze DVD). Voor aller registraties geldt echter dat beeld en geluid elkaar complementeren: wat je in de muziek hoort wordt tevens weerspiegeld in de knap gemonteerde shots van dirigent en musici. Van al deze opnames is die van de Zesde Symfonie, bijgenaamd Pastorale, het meest poëtisch. Dankzij belichting en filters is schoonheid van de natuur overal voelbaar, hoewel er in de hele opname geen stromend beekje of vogeltje te bekennen is. Helemaal aan het begin zien we de dirigent in tegenlicht, met beide handen in soft focus, alsof we werkelijk een zonsopgang gaan beleven. Mooi is het begin van de Szene am Bach, waarbij de pizzicati van de contrabas van bovenaf getoond worden. Mooi is ook het bevroren beeld in het 'Lustiges Zusammensein der Landleute', terwijl de muziek juist levendig is. In de storm zien we het werkelijk donderen en bliksemen, dankzij lichteffecten en scherp verspringende shots. Maar misschien is het meest mooie van dit alles wel, dat het juist de abstractie is die de schoonheid van de natuur bezingt. Een natuurschildering is weliswaar iets figuratiefs, maar natuurschoonheid heeft ook een abstracte kant, zoals iedereen bezitter van een schoolflora van Heukels of Thijsse weet. (HJ)