Mstislav Rostropovitsj behoort tot de grote geesten van de 20ste eeuw, die als geen ander heeft laten zien dat kunst en politiek alles met elkaar te maken hebben. In 1970 steunde Rostropovich de dissident Solzjenitsin middel een open brief, die overigens door geen enkele Sovjet-krant werd geplaatst. Uiteindelijk koste deze moedige actie Rostropovitsj het Russische staatsburgerschap. Tijdens de val van de Berlijnse muur posteerde Rostropovitsj zich met zijn cello naast de brokstukken om een politiek signaal af te geven met muziek van Bach. Twee jaar later vloog hij naar Moskou om Jeltsin te steunen, wiens positie bedreigd werd door een coup. Eenmaal in het presidentiële paleis verkoos Rostropovitsj zijn eigen cello boven een kalasjnikov. Op 4 juni 2004 nam de 77-jarige Rostropovitsj een Edison in ontvangst voor zijn gehele discografie. Hierbij zal de jury meegewogen hebben dat Rostropovitsj als geen ander het componeren voor zijn instrument heeft gestimuleerd: vrijwel alle belangwekkende cellomuziek uit de moderne tijd (met name Prokofiev, Sjostakovitsj en Britten) werd geschreven voor Rostropovitsj. Zoals het Eerste Celloconcert van Sjostakovitsj, dat de liefhebbers uiteraard kennen van de CBS studio-opname met Rostropovitsj en Ormandy. Maar ook Rostropovich' live-registraties zijn indrukwekkend. Het was tijdens een uitvoering in Londen op 21 september 1960 dat de toen 33 jarige Rostropovitsj door Sjostakovitsj werd voorgesteld aan Britten. Voor alle duidelijkheid: de onderhavige registratie betreft niet dit concert, maar een twee weken daarvoor gehouden concert in Edinburgh met dezelfde uitvoerenden. (HJ)