In zijn laatste pianosonates liet Beethoven de vertrouwde conventies achter zich, om als eerste een blik te werpen op het onmetelijke landschap van de romantiek. Ironisch genoeg overschreed hij daarmee niet alleen de grenzen van zijn tijd, maar ook van zijn West-Europese werelddeel. Luister maar naar de boogiewoogievariatie waarmee Deel II van de Sonate nr.32 onverwachts wordt doorkruist. Met deze verkenningen morrelde Beethoven ook aan de grenzen van het instrument (de fortepiano), zoals deze cd van Ronald Brautigam mooi laat horen. Let bijvoorbeeld op de grote sprongen in Deel I van Sonate 30, waar het instrument bijna slagzij maakt. Of de ruimtelijke werking in Deel II van de Sonate nr.32, waarvan de vergezichten steeds suggestiever worden naarmate het instrument meer en meer onbeholpen wordt behandeld. Brautigam had al eerder Mozart en Haydn in kaart gebracht. En nu heeft hij zich dus met deze sacd op de uiterste grens van de Weense klassieke muziek gepost. Afwachten dus, wat deze bevlogen pianist nog meer aan fortepiano-projecten in petto heeft. (HJ)