Toen soldaat Erwin Schulhoff (1894-1942) aan het einde van de Eerste Wereldoorlog weer thuis kwam, was hij ervan overtuigd dat hij nooit meer zo zou kunnen componeren als hij daarvoor had gedaan. Hij flirtte vervolgens een tijdje met het dadaïsme, maar besefte al vrij snel dat met vrolijk nihilisme alleen geen nieuw begin te maken viel. Uiteindelijk hervond hij zich in een stijl, die neoclassicisme combineert expressionisme. Een van de eerste stukken waarin die nieuwe stijl gerijpt voor de dag treedt, is het Strijkkwartet nr.2 uit 1925. Het is een beknopt vierdelig werk, dat een merkwaardige, maar bovenal fascinerende wisselwerking laat zien tussen koele architectuur en steeds weer verrassende brutale oprispingen, die suggereren dat achter de klassieke beheersing een borrelende vulkaan schuilgaat. Op deze cd, de tweede van een reeks met Schulhoffs complete muziek voor strijkkwartet, wordt dit stuk gecombineerd met het Strijkkwartet op.25, eveneens een vierdelig werk, dat in 1917 werd voltooid. Dit stuk getuigt evenzeer van Schulhoffs compositorische vakkundigheid, maar die heeft hier een veel traditionelere invulling, al is ook hier al een neiging tot expressionistische uitersten te bespeuren, die echter hier veel meer als logische uitwerking van de compositiestructuur optreden. Qua muzikaliteit doen de twee stukken nauwelijks voor elkaar onder; alleen ontstond het ene voor en het andere na de oorlog. Dat was genoeg om het verschil in mentaliteit hemelsbreed te maken. (JvG)