Willem Jeths mag zich de eerste Componist des Vaderlands noemen. Het fenomeen werd in 2014 in het leven geroepen door Buma, naar het voorbeeld van de Dichter des Vaderlands. Je vraag je af wat de gemiddelde Nederlander heeft meegekregen van Jeths’ vaderlandslievende bijdragen. Zijn stukken beginnen vaak met een klap, waarna het stof langzaam weer optrekt in statisch schurende klankwolken. De link met de laatromantiek is er echter ook. Dit gold al voor het orkestwerk Scale uit 2010, dat als ondertitel ‘le tombeau de Mahler’ meekreeg. De invloeden van Mahler zijn hier goed herkenbaar: de hamer uit de Zesde Symfonie, het schrikwekkende akkoord uit de Tiende, het orkestje dat vanuit de verte klinkt. Scale bleek uiteindelijk een vingeroefening te zijn voor Jeths’ Eerste Symfonie (orkest en mezzosopraan), waarvan de wereldpremière in 2013 hier op cd te beluisteren is. Ook in deze symfonie is Jeths’ signatuur van de klap en de schurende klankwolken herkenbaar. Jeths weet echter ook te verleiden met fraaie lyriek, vergelijkbaar met zijn Duitse collega Wolfgang Rihm . Toegankelijkheid mag weer, zo legt Jeths uit op de website van de Componist des Vaderlands. 'Bij de première van mijn Symphony nr. 1 waren mensen aan het huilen. Die kwamen na afloop met tranen in hun ogen naar me toe. Dus het kan wel’, aldus Jeths. (HJ)