Reinbert de Leeuw promootte een leven lang hedendaagse muziek. Het kwam dan ook als een verrassing dat hij in 2016 de jaarlijkse Amsterdamse uitvoering van Bachs Matthäus-Passion deed. Traditiegetrouw had dat in het Concertgebouw moeten zijn. De Leeuw koos echter voor de gewijde sfeer van de Nieuwe Kerk. Over die gewijde sfeer valt veel te zeggen. De Leeuw dirigeert een ensemble dat gepokt en gemazeld is in de authentieke uitvoeringspraktijk: snel, licht, transparant, onromantisch. En dat was ook precies het klankideaal van vele Matthäus-uitvoeringen van pakweg de laatste 35 jaar. De Leeuw bracht daarin echter iets terug wat de laatste decennia misschien wel verloren is gegaan. Hij is meer een bezieler dan een echte dirigent, de begeleidende documentaire van Cherry Duyns laat het mooi zien. Neem de laatste aria: Mache dich mein Herze rein. Het tempo is hoog, het ensemble speelt het vederlicht. De solist echter zingt juist heel gedragen, met een rust en toewijding die aan de ‘ouderwetse’ Bach-vertolkingen van de jaren ’50 en ’60 doet denken. En zo combineert De Leeuw het beste van meerdere werelden: een muzikale synthese tussen ‘authentiek verantwoord’ en ‘ouderwets romantisch’. Daarnaast een synthese tussen Bachs traditionele vroomheid en de veelal seculiere sentimenten van de huidige babyboomers. Deze uitgave van de VPRO bevat de zowel de documentaire van Cherry Duyns als de concertregistratie (dvd video & cd). (HJ)