De wereldtentoonstelling van Parijs van 1889 leeft nog altijd voort in de herinnering. In de eerste plaats vanwege de bouw van de Eiffeltoren. Echter ook vanwege de Nederlands-Indische inzending, in de vorm van een nagebouwde kampong. Hier was het dat Debussy’s westerse oren gezuiverd werden door het geluid van de Javaanse gamelan, met zijn 'onuitputtelijke combinaties van hemelse klankschitteringen' (aldus Debussy's vriend, Robert Godet). Deze muziek was totaal anders dan die van de westerse klassieke muziek. Met zijn cyclische patronen stond de gamelan veel dichter bij de eindeloze herhalingen van de natuur (eb en vloed, het wisselen van de seizoenen). En dit alles uitgevoerd door eenvoudige dorpsbewoners, voor wie deze muziek een integraal deel van hun dagelijkse leven was. Debussy’s eigen ‘huis & tuin’-gamelan was de piano. In zijn Estampes en Images vond hij de pianoklank als het ware opnieuw uit. Klanken die voorheen als dissonant golden vormde hij om tot waterschitteringen, flitsende goudvissen, ruisende regen, maanlicht over een oosterse tempel, bladergeritsel en klokgelui. De glossy Yamaha-vleugel die Stephen Hough hier bespeelt klinkt wel totaal anders dan de Erard van Debussy, hoe fraai Houghs spel verder ook is. Dit wordt dan ook als minpunt genoemd in de cd-bespreking van BBC Music Magazine (januari 2018). (HJ)