La mer van Debussy en Le sacre du printemps van Stravinski: twee iconische meesterwerken uit de vroege 20ste eeuw, wie kent ze niet. Hier klinken deze orkestwerken in een gereduceerde vorm, namelijk gespeeld door een enkele pianist. En dat heeft zo zijn redenen. Om dat te verduidelijken kunnen we misschien beter spreken van piano-vertalingen, van het creatief omzetten van het ene medium (het orkest) naar het andere (de piano). Stravinski componeerde zijn Sacre immers ook aan de piano, daar is het allemaal begonnen. Vandaar dat de kale pianoklank van deze cd verborgen geheimen aan het licht weet te brengen, alsof je naar een röntgenfoto kijkt. Deze (door de componist geautoriseerde) pianoversie van Leyetchkiss is dan ook een openbaring, al wordt er van de pianist wel veel gevraagd. Leveytchkiss’ versie is namelijk een ingedikte variant van Stravinski’s eigen versie voor pianoduet. Daarom is het ook zo knap wat pianist Ralph van Raat hier in zijn eentje presteert: mooi strak pianospel, koel en gecontroleerd als een ijzig ritueel. Een pianoversie van La mer lijkt misschien minder voor de hand te liggen, vanwege de subtiliteit van het oorspronkelijke orkestpallet. Toch dacht ook Debussy aan een pianoversie (pianoduet). Hier horen we de versie voor één piano die Lucien Garban van La mer maakte. Garban nam hierbij de pianostijl van Debussy’s Images (uit dezelfde periode) als voorbeeld. (HJ)