In 2019 werd de componist Daan Manneke 80 jaar. Aan eerbewijzen ontbrak het hem niet, zoals het hem ook daarvoor niet aan erkenning ontbrak (50 jaar: geëerd door de stad Breda; 60 jaar: Cultuurprijs Noord-Brabant; 70 jaar: een festival en een prachtig boek; 80 jaar: zie de betreffende website met talloze activiteiten). Vreemd genoeg ontbrak hij in 1997 in de prestigieuze canon van Het Honderd Componisten Boek. Dat was iets wat Manneke wel stak (aldus een interview in de Volkskrant) want ook toen al was hij populair. Zijn publiek is deels gelieerd aan de (al dan niet semiprofessionele) koorwereld. Daarnaast verwierf Manneke bekendheid met zijn orgelmuziek. Het wekt daarom verbazing dat Manneke’s verjaardag luister wordt bijgezet met een voor hem atypisch instrument, namelijk de piano. Manneke noemt dit atypische werk zelfs zijn ‘magnum opus’. Hoewel atypisch? De titel namelijk – Grote archipel – verwijst naar eerdere zogenaamde Archipel-stukken voor zeer uiteenlopende bezettingen. Die diversiteit is er niet voor niets. Het archipel-concept is namelijk een soort eenheid in verscheidenheid. Anders gezegd: een soort confederatie van klanksculpturen die botsen, schuren, elkaar afstoten en zich verenigen, als ware het een eilandengroep. De term archipel verwijst uiteraard ook naar Zeeland, de provincie waar Manneke geboren werd. Al wil hij van een letterlijke evocatie van het Zeeuwse landschap niet weten. Daarvoor is zijn muziek toch tè abstract, tè veel muziek gerelateerd. Opvallend is echter ook de poëzie en de verstilling, nu Manneke het robuuste orgel van Bach en Messiaen inruilde voor de vleugel van Debussy en Ravel. Wat niet wegneemt dat ook - en dat niet voor het eerst in Manneke's oeuvre - Bachs koraalbewerking Christum wir sollen loben schon geciteerd wordt. Typerend voor de hoffelijke Manneke is dat hij in zijn vriendenkring over zes toppianisten beschikt om de marathon op cd te zetten. (HJ)