Schuberts Vierde en Vijfde Symfonie vormen een fraai contrasterend paar. De onrustige ‘tragische’ Vierde, met een drammerig bizar Scherzo, ademt de geest van Beethoven. Het verschil met de ongecompliceerde Vijfde kan niet groter zijn. Hier lijkt het alsof de zon opgaat, à la Mozart. Beide symfonieën ontstonden, met een paar maanden ertussen, in het jaar 1816. Beide waren gecomponeerd voor een amateur orkest, waarvan leden van de familie Schubert de kern uitmaakten. In de ambitieuze Vierde breidde Schubert het orkest uit met twee extra hoorns. In de Vijfde beperkte hij juist de bezetting, om zo een lichter Mozartiaans effect te krijgen. Tussen het ontstaan van de beide symfonieën in noteerde de 19-jarige componist in zijn dagboek: ‘O Mozart, onsterfelijke Mozart, hoeveel weldadige indrukken van een lichter, beter leven heb jij ingeprent in onze zielen’. (HJ)