Nielsen is goed vergelijkbaar met Sibelius : twee Scandinavische grootmeesters die bij uitstek het muzikale geweten van hun volk werden. Tevens twee componisten die internationaal niet altijd op waarde zijn geschat, juist vanwege dat Scandinavische. Van die twee componisten is Sibelius misschien het meest toegankelijk voor ons. Hij refereerde in zijn Vijfde Symfonie immers nog aan zoiets herkenbaars als vliegende zwanen. Nielsen wilde in zijn Vierde Symfonie juist peilen wat er achter zo’n natuurbeeld schuil gaat. Het ging hem om de levenskracht zelf, al kostte het hem moeite om dat onder woorden te brengen. In zijn artistieke credo Levende Muziek schreef hij: ‘We moeten dieper en hoger gaan, naderen tot de innerlijke kern van de oerziel, tot het leven zelf (...) Net zoals de levenswil onverwoestbaar is, zo kan ook het leven niet onderdrukt worden door strijd, verzet of zelfs de dood. Het is slechts de brug naar een ander leven. Het leven zelf is onverwoestbaar.’ Een symfonie als het leven zelf, vitaliteit alom. En dan vooral in de finale. Heel wonderlijk hoe twee wijd opgestelde paukenformaties hier het gevecht aangaan, alsof het tussenliggende orkest hun voorwereldlijke strijdtoneel is. (HJ)