Menno ter Braak Erfenis
Menno ter Braak Erfenis
1. Stichting Menno Ter Braak
De Stichting Menno ter Braak heeft als doel ‘om het volledige werk, de integrale correspondentie en alle documenten (zoals teksten, afbeeldingen, archivalia) die betrekking hebben op de schrijver en journalist Menno ter Braak (1902-1940) digitaal te publiceren,’ aldus de website. Op 22 november 2010 is de website in het Letterkundig Museum gepresenteerd.
De reacties op het project zijn lovend. Zo schrijft Filmatelier Den Haag: ‘Mennoterbraak.nl heeft het karakter van een tijdmachine: Ter Braak wordt getoond als een centrale figuur in het culturele leven van zijn tijd, het Interbellum.’
Voor de website zijn alle boeken en artikelen van Menno ter Braak gedigitaliseerd. Op dit moment zijn alle zelfstandige publicaties van Ter Braak in eerste druk op de website aanwezig, alle in Het Vaderland verschenen artikelen en het merendeel van de artikelen die in andere kranten en tijdschriften verschenen, ca. 3200 brieven van en aan Ter Braak, secundaire literatuur en een ruime verzameling beeldmateriaal.
Op de site zijn (behalve het digitale werk) ook oude zakagenda’s van Ter Braak te zien, uit de periode 1929-1939, en een groot aantal persoonlijke documenten. Ook zijn er een heleboel afbeeldingen van Ter Braak beschikbaar: de collectie afbeeldingen van het Letterkundig Museum is online te bekijken, net als portretten van Ter Braak en tijdgenoten door Emile van Moerkerken (1916-1995).
2. Monumenten en gedenkplaatsen
Geboorteplaats, Eibergen
Menno ter Braak werd in januari 1902 geboren in Eibergen, de plaats waar hij ook de openbare dorpsschool bezocht. Volgens Queriodo's letterkundige reisgids van Nederland (onder redactie van Willem van Toorn, 1982) is er nauwelijks iets bekend over de Eibergse kindertijd van Ter Braak. In 1975 werd zijn geboortehuis door brand verwoest en later afgebroken. Wel kent Eibergen een Ter Braakstraat en staat er sinds 1986 een kunstwerk (zie hieronder) ter ere van Ter Braak. Ook besteedt Museum de Scheper in Eibergen aandacht aan de auteur. Op het gemeentekerkhof is het graf van zijn ouders te vinden, beiden overleden in 1952.
Beeld Carnaval der Burgers, Eibergen
Bij het gemeentehuis in Eibergen staat sinds 1986 het beeld Carnaval der Burgers, geïnspireerd op de boeken Carnaval der Burgers (1930) en Demasqué der schoonheid (1932) van Menno ter Braak. Zie meer informatie en foto's op de website over standbeelden van René en Peter van der Krogt. Zij geven de volgende beschrijving: 'Beeld van een man met stierenkop (taurusfiguur) en een vrouw (psyche) die hem een menselijk masker aanreikt.'
3. Archieven, bibliotheken en musea
Letterkundig museum, Den Haag
Het Letterkundig Museum beheert het archief van Menno ter Braak. Er zijn onder meer briefwisselingen van hem met Albert Vigoleis Thelen, Jan Greshoff, Jan Engelman en niet te vergeten zijn goede vriend E. du Perron. Belangrijke werken als Het carnaval der burgers, Hampton Court en Politicus zonder partij zijn in handschrift aanwezig, en het oorspronkelijke handschrift van het essay Démasqué der schoonheid ontbreekt evenmin. Ook Forum, waarvan Ter Braak medeoprichter was, is in de collectie vertegenwoordigd. In de permanente tentoonstelling van het museum zijn onder andere een olieverfportret door Paul Citroen en een radiotoestel uit Ter Braaks nalatenschap te bezichtigen.
Zie voor een overzicht van alle documenten van Menno ter Braak in het Letterkundig Museum de catalogus van het museum.
Museum de Scheper
Ook Museum de Scheper, het Historisch Museum Eibergen, bezit werk en een aantal spullen van Menno ter Braak. Menno ter Braak werd op 26 januari 1902 geboren te Eibergen. In het museum wordt onder meer een film getoond onder de bekende naam ‘Politicus zonder partij’.
4. Media en overig
Portretten Siegfried Woldhek
Kunstenaar Siegfried Woldhek maakte drie portretten van Menno ter Braak. De portretten zijn te zien op zijn website: